Ons dialect
Grote schònmaak, de scheeresliep en schauwe beeste. Grote schoonmaak, de scharenslijper en schuwe runderen.
Zodra op de eerste mooie voorjaarsdagen het vee naar buiten ging, brak bij ons de grote schoonmaak uit. Pa spoot de stallen en hokken schoon en ma sopte en boende het huis, geholpen door mijn tantes.
Alles van de inboedel wat maar enigszins verplaatst kon worden, werd naar buiten gedragen. Daar werd de boel geboend en geklopt. Gordijnen en beddengoed gingen op de heg, plafonds werden gewit, muren behangen en vloeren geschrobd. En als het allemaal achter de rug was, voelde je je een paar dagen logé in je eigen huis omdat alles een andere plek gekregen had. Bovendien kon je niks terugvinden.
Begin april kwam ook de scheeresliep. In mijn herinnering was dat een nogal norse man met een versleten hoed en een manchesters pak. Die man trok met een indrukwekkende scharenslijperskar langs de deuren. Mijn moeder zocht dan alles bij elkaar wat maar geslepen kon worden want ze kon het niet over haar hart verkrijgen dat hij voor niks over de hobbelige Nieuwendijk moest komen. Overigens stamde zijn kar toen al uit lang vervlogen tijden, maar hij had hem gemotoriseerd, aangepast aan de moderne tijd van mijn jeugd. Soms bracht hij ook zijn vrouw mee, achter op die halve motor-met-scharenslijperskar. Althans, ik veronder- stel dat het zijn vrouw was. Zij had dan een kist bij zich met handel in knopen, garens, sajet om sokken te stoppen en weet ik veel wat er nog meer in zat.
Elk jaar rond 1 april ging, na een winter op stal, het vee naar buiten. Dan zorgden de jonge runderen nog wel eens voor spektakel. Pa en de potigste buurjongens vonden het nog wel een uitdaging om ze aan een helster naar de wei te brengen, dan hoefde er geen heining langs het pad te komen, maar zodra die beesten de frisse lentelucht opsnoven, gingen ze volledig uit hun plaat. Ik zie nog een rund met een van de vrijwilligers op sleeptouw over het bouwland van Hoog Essen dartelen. Het touw loslaten was duidelijk geen optie met het gevolg dat ze samen in een sloot terecht kwamen. Het liep bij mijn weten wel goed af en de buurjongen was er weer eens achter dat hij zich niet kon meten met de kracht van een uitgelaten rund, maar ach, het jaar erop was het weer hetzelfde liedje…
IvD